نکات طلایی مراقبت های بعد از عمل اسلیو معده را بشناسید
برای داشتن یک زندگی سالم‌تر و پرجنب و جوش‌تر، برای برخی افراد راهی به جز جراحی اسلیو معده وجود ندارد. با این‌حال انجام عمل اسلیو، که نوید یک زندگی متفاوت را به شما می‌دهد، پایان سفر سلامتی شما نیست و بعد از جراحی ، فصلی جدید آغاز می‌شود که توجه و مراقبت مناسبی را می‌طلبد. بخشی از موفقیت عمل اسلیو، به مهارت جراح بستگی دارد ولی یکی از بخش‌های مهمی که شما را به هدفتان از جراحی اسلیو، یعنی زندگی سالم‌تر و بدنی متناسب‌تر، می‌رساند، انجام مراقبت های بعد از اسلیو معده است.
در این مطلب به دنبال بررسی نکاتی هستیم که شما با دانستن آن‌ها، می‌توانید این دوران را راحت‌تر بگذرانید و بدانید بعد از عمل اسلیو، در خانه باید انتظار چه چیزی را داشته باشید. عمل اسلیو معده یکی از عمل‌هایی است که طرفداران زیادی دارد، چراکه عملی امن و در عین حال بدون عوارض خاص و پیچیده است. در اسلیو معده، جراح، بخشی از معده را خارج می‌کند، لذا پس از انجام عمل، کاهش حجم معده و تغییر در ترشح هورمون‌ها باعث کم شدن اشتها و کاهش وزن خواهد شد.
مراقبت های بعد از اسلیو شامل چه مواردی می‌شوند
اسلیو معده یکی از عمل‌هایی است که بیمار نیاز ندارد مدت طولانی در بیمارستان بماند، با این‌حال برحسب تصمیم پزشک ممکن است برای یک یا دو روز نیاز به بستری وجود داشته باشد. اگر بخواهیم مراقبت های بعد از اسلیو معده را بررسی کنیم باید آن‌ها را به دو دسته‌ی مراقبتهای داخل بیمارستان و خانه تقسیم کنیم، که طبیعتا مراقبت های بعد از عمل اسلیو در خانه از حساسیت بیشتری برخوردار است.
شما عمدتا برحسب تصمیم پزشک ممکن است یک تا دو روز در بیمارستان بمانید. بعد از آن می‌توانید به خانه رفته البته باید در نظر داشته باشید، بدن شما 4 تا 6 هفته زمان نیاز دارد تا به روال عادی زندگی روزمره بازگردد. مراقبت های بعد از عمل اسلیو معده و بایدها و نبایدهای بعد از جراحی اسلیو، تاثیر زیادی روی نتیجه‌ی عمل دارند. بیمارانی که دستورات پزشک را مو به مو انجام می‌دهند نتایج رضایت‌بخش‌تری کسب می‌کنند. انجام مراقبت های بعد از عمل اسلیو، همانطور که پزشکتان تجویز کرده است، از آنجایی اهمیت خود را نشان می‌دهد که طبق تجربیات بیمارانی که عمل اسلیو را انجام داده‌اند، ابتلا به عوارض در این صورت کمتر خواهد بود.
رژیم غذایی مناسب، انجام تمرینات ورزشی و مصرف درست داروهایی که پزشک تجویز کرده است ازجمله مراقبت های بعد از اسلیو معده است که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم، ولی پیش از آن اجازه دهید یکی از دغدغه‌های مهم شما را بررسی کنیم. درد!
چگونه درد بعد از جراحی اسلیو را کنترل کنیم؟
درد یکی از فاکتورهایی است که در تصمیم‌گیری برای انجام عمل یا انجام ندادنش، بسیار تاثیرگذار است. بیمارانی که عمل اسلیو را انجام می‌دهند به سبب نوع غیر تهاجمی آن که به شکل لاپاراسکوپی انجام می‌شود و برش‌های بسیار کمی دارد، درد زیادی را تجربه نمی‌کنند. با این‌حال این درد، براساس آستانه‌ی تحمل هر فرد متفاوت است. یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مراقبت های بعد از عمل جراحی اسلیو معده، یادگیری روش‌های کنترل درد است. وجود درد بعد از عمل کاملا طبیعی است ولی اگر این درد همراه با علائم دیگری نظیر تب، افزایش ضربان قلب و کاهش فشار خون باشد، باید سریعا به پزشک مراجعه شود.
اما چطور می‌توان درد را کنترل کرد؟
پزشک بعد از عمل، داروهای مسکن تجویز می‌کند که لازم است آن‌ها را به موقع مصرف کنید. یکی از موارد مهمی که باید به یاد داشته باشید این است که نگذارید درد به حد غیرقابل تحملی برسد. انجام پیاده‌روی‌های سبک هم به شما کمک می‌کند، هم دردتان را کنترل کنید هم به زودتر به روال عادی زندگی بازگردید.
عمدتا تنها دارویی که به عنوان مسکن برایتان تجویز می‌شود، قرص استامینوفن یا شیاف استامینوفن است. بنابراین از مصرف مسکن‌های دیگر بدون مشورت با پزشک، خودداری کنید.
اهمیت ورزش در مراقبت های بعد از جراحی اسلیو را دست کم نگیرید!
یکی دیگر از مراقبت های بعد از اسلیو معده، انجام ورزش به صورت روزانه است. عمدتا پزشکان به بیماران توصیه می‌کنند از زمانی که توان جسمی‌شان بازگشت، پیاده‌روی را آغاز کنند و به مرور تایم پیاده‌روی را افزایش دهند. بیمار بعد از چند هفته می‌تواند ورزش‌های هوازی را نیز شروع کند. توجه داشته باشید ورزش شکمی در هفته‌های اول بعد از انجام اسلیو ممنوع است.
میانگین زمان انجام این ورزش‌های هوازی بهتر است، بین 30 تا 45 دقیقه باشند. اما چرا ورزش در این دوران اهمیت دارد؟ انجام ورزش منظم و سبک، همانطور که توضیح دادیم، هم به کاهش وزن موثر کمک می‌کند و هم موجب بازگشت شما به روال عادی روزمره می‌شود. به‌علاوه انجام ورزش به ویژه پیاده‌روی، در این دوران به گوارش شما کمک کرده و از ایجاد لخته جلوگیری می‌کند. همچنین پیاده‌روی منظم باعث کاهش درد شکم و سینه نیز می‌شود.
یکی از ورزش‌هایی که برای مراقبت های بعد از عمل اسلیو معده لازم است انجام دهید، تمرینات مربوط به پا است. برای انجام این تمرین، روی تخت دراز کشیده و انگشتان پا را به سمت انتهایی تخت بکشید، سپس این کار را برعکس انجام دهید، یعنی انگشتان را به سمت خودتان بکشید. یکی دیگر از تمرینان چرخاندن مچ پاهایتان است.
نقش رژیم غذایی در مراقبت های بعد از جراحی اسلیو
رژیم غذایی یکی از ارکان مهم در مراقبت های بعد از عمل جراحی اسلیو معده است. این رژیم غذایی عمدتا توسط پزشک به صورت هفته به هفته تنظیم می‌شود. ما در مقاله‌ای به صورت کامل رژیم غذایی را از روزهای ابتدایی تا ماه سوم بعد از عمل جراحی شرح داده‌ایم که می‌توانید آن مقاله را به دقت بخوانید. اهمیت رژیم غذایی در مراقبت های بعد از عمل اسلیو به حدی است که رعایت نکردن آن می‌تواند طیف وسیعی از مشکلات را ایجاد کند، از باز شدن منگنه‌ها تا عدم کاهش وزن ازجمله عوارضی هستند که درصورت رعایت نکردن رژیم غذایی بعد از اسلیو آن را تجربه خواهید کرد. به‌علاوه جلوگیری از کم‌آبی بدن هم اهمیت زیادی دارد و باید به آن توجه کرد.
ممکن است در هفته‌های اول پس از جراحی، حالت تهوع یا استفراغ داشته باشید. برای کنترل این عوارض جانبی، مصرف مایعات خود را با نوشیدن جرعه‌های کوچک و مکرر آب حفظ کنید. نوشیدن روزانه 1.5 تا 2 لیتر آب حالتان را بهتر خواهد کرد.
مراقبت از زخم‌ها بعد از جراحی اسلیو معده
با اینکه این عمل به شیوه‌ی لاپاراسکوپی انجام می‌شود و برش‌های آن بسیار کم است، با این‌حال یکی دیگر از فاکتورهای مهم مراقبت های بعد از اسلیو معده، مراقبت از زخم‌ها است. با اینکه بعد از گذشت 24 ساعت زخم‌ها نیازی به پانسمان ندارند. از جمله کارهایی که باید برای مراقبت از زخم‌ها انجام داد، شست‌و‌شوی روزمره‌ی محل زخم‌ها با آب و شامپو بچه است که از بروز عفونت جلوگیری می‌کند.
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بیماران، درن است! اما این وسیله چیست و آیا همه‌ی بیماران به آن احتیاج دارند یا خیر؟ درن محفظه‌ای است که با یک لوله‌ی پلاستیکی برای تخلیه‌ی خون و هوای باقیمانده از لاپارسکوپی در شکم بیمار گذاشته می‌شود. پاسخ سوال دوم این است که در همه‌ی جراحی ها به آن نیاز نیست و تشخیص وجود یا عدم وجود درن برعهده‌ی پزشک معالج است.البته در جراحی اسلیو با توجه به فواید مهم درن شکمی که گاها می‌تواند نجات دهنده زندگی بیمار باشد، ما بصورت روتین از درن شکمی استفاده می کنیم.
درن، اصولا قبل از مرخص شدن، از بدن خارج شده و محل آن پانسمان می‌شود. پس لازم است از محل درن هم به خوبی مراقبت شود. یعنی تا 48 ساعت بعد از پانسمان، نباید آب به محل درن بخورد. بعد از 48 ساعت هم، محل درن را با آب و شامپو بچه شسته و دیگر نیازی به پانسمان وجود ندارد. اما اگر ترشح شفاف به صورت خونابه از محل درن داشتید، بدانید که این موضوع طبیعی است و نیازی به نگرانی نیست؛ فقط در این حالت پانسمان استریل شده را روی ناحیه درن قرار دهید.
اگر به هر دلیلی پزشک تصمیم گرفت که با درن مرخص شوید؛ در وهله‌ی اول اصلا نیازی به نگرانی نیست، فقط باید یک سری نکات را به خاطر داشته باشید. اول اینکه از کشیده شدن درن خودداری کنید. می‌توانید آن را در کیسه‌ای تمیز قرار دهید و روی محل درن را با پانسمان تمیز بپوشانید.
اما باتوجه به سرعت زندگی روزمره، یکی از دغدغه‌های مهم همه‌ی افراد بازگشت هرچه سریعتر به زندگی است. اما چه کاری می‌شود برای بازگشت هرچه سریعتر به زندگی عادی انجام داد؟
چه کاری انجام دهم تا سریعتر به زندگی عادی بازگردم؟
رعایت کردن مواردی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، می‌تواند روند بهبودی شما را سرعت ببخشد.
- رعایت کردن رژیم غذایی
- مصرف نکردن داروهای مسکن تجویز نشده
- انجام تمرینات تنفسی
- استراحت کردن به اندازه‌ی کافی
- بلند نکردن اجسام سنگین
- قرار دادن بالش روی شکم هنگام سرفه و عطسه
- مشورت با پزشک برای برقراری رابطه‌ی جنسی
- انجام تمرینات تنفسی
در میان این موارد، احتمالا دو مورد از آن‌ها توجهتان را جلب کرده است: تمرینات تنفسی و چگونگی سرفه کردن. در قسمت‌های بعد این دو مورد را توضیح خواهیم داد.
چگونه سرفه کنم؟
یکی از مراقبت های بعد از عمل جراحی اسلیو معده که از اهمیت بالایی هم برخوردار است، چگونگی سرفه کردن است. برای سرفه کردن، ابتدا یک دم عمیق بکشید، سپس سرفه را از طریق شکم انجام دهید. برای اینکه بهتر بتوانید این کار را مدیریت کنید می‌توانید از قرار دادن یک بالشت روی شکم خود استفاده کنید.
چگونه تمرینات تنفسی انجام دهید؟
یکی دیگر از مراقبت های بعد از عمل اسلیو، انجام تنفس عمیق است. برای انجام این تمرین، نفس عمیق بکشید، آن را مدت 3 ثانیه حبس کنید و سپس بازدم را انجام دهید. برای تاثیر بهتر این تمرین، می‌توانید آن را 2 تا 3 مرتبه در روز انجام دهید.
اهمیت درست مصرف کردن داروها در مراقبت بعد از جراحی اسلیو معده
مهم‌ترین داروهایی که در این دوران تجویز می‌شود، قرص مسکن و آمپول ضد لخته است. البته ممکن است این مسکن به شکل شیاف هم تجویز شود. در این دوران داروهای دیگری نیز توصیه می‌شود که از آن‌جمله می‌توان به قرص ضد تهوع، قرص اسید معده اشاره کرد. آمپول ضد لخته‌ی خون به صورت زیرجلدی تزریق شده و به شما آموزش داده می‌شود، اشاره کرد.
با این‌حال مهم‌ترین توصیه‌ی ما رعایت درمان دارویی است که توسط پزشک معالج تان برای شما تجویز می‌شود.
سیگنال‌های هشداردهنده؛ چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟
شما در هفته‌های ابتدایی نیاز به پیگیری و چکاپ توسط پزشک دارید، ولی آن‌چیزی که باید به آن توجه کنید علائم هشداردهنده‌ای است که در صورت مشاهده‌ی آن‌ها باید به پزشک مراجعه کرده و معاینه شوید. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:
- تب بالای 5 درجه
- قرمزی، تورم، افزایش درد یا التهاب چرک مانند از زخم شما
- درد قفسه سینه یا تنگی نفس
- اگر بیش از 12 ساعت درگیر حال تهوع یا استفراغ بودید
- درد، قرمزی یا تورم در پاهای شما
- عدم توانایی در ادرار کردن به مدت 8 ساعت
- دردی که پس از مصرف داروهای مسکن همچنان ادامه داشته باشد
عوارض جانبی که نباید نگرانشان باشید
ممکن است برخی از مشکلات زیر را پس از جراحی تجربه کنید که طبیعی تلقی می‌شوند:
تورم و کبودی مختصر در محل زخم ها: تورم و کبودی مختصر در محل زخم ها طبیعی است، ولی اگر تورم و کبودی شدید را تجربه کردید به جراح خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است نشان‌دهنده عفونت یا خونریزی داخلی باشد.
بی حسی موقت: این به دلیل بریدن اعصاب حسی کوچک، در نزدیکی سطح پوست در حین جراحی ایجاد می‌شود. معمولاً با التیام رگ‌های عصبی، در عرض شش ماه، اعصاب حسی برمی‌گردند. مراقب باشید هنگام استفاده از پدهای حرارتی در قسمت هایی از بدن که ممکن است به طور موقت بی حس شوند، پوست خود را نسوزانید.
ایجاد احساسات الکتریکی در داخل پوست: این احساس اغلب با التیام رگ‌های عصبی رخ می‌دهد. این امر در طول دوره نقاهت، به ویژه با فعالیت، رایج است. پوشیدن باند شکمی می‌تواند به کاهش این علامت کمک کند.
زخم های قرمز، صورتی تیره یا بنفش در هفته های اول تا ماه های بعد از جراحی: اسکارها حدود یک سال طول می‌کشد تا محو شوند. مهم است که از زخم‌های جراحی خود در برابر نور خورشید، برای یک سال به طور کامل محافظت کنید. برای این کار قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید از یک کرم ضد آفتاب با فاکتور حفاظتی SPF حداقل 30 استفاده کنید.
مراقبت های بعد از جراحی اسلیو معده و نقش پیگیری پزشک
مراقبت های بعد از جراحی اسلیو معده، برای بهبودی سریع و حفظ سلامتی بسیار ضروری هستند. این مراقبت‌ها نقش حیاتی در اطمینان از ایجاد نتایج مثبت دارند. پس از عمل، حفظ حداقل فعالیت و استراحت به تنهایی کافی نیست. استفاده از داروها و پیشنهادات پزشک، کنترل درست درد و محافظت از زخم‌ها از جمله نکات اساسی مراقبت های بعد از اسلیو معده هستند.
در این میان پزشکان نقش بسیار مهمی در پیگیری مراقبتهای بعد از جراحی اسلیو دارند. آن‌ها با ارائه راهنمایی‌های تخصصی و اطمینان از پیشرفت مثبت بیمار از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری می‌کنند. این پیگیری پزشکی شامل ارتباط مداوم با بیمار، ایجاد تغییرات درمانی لازم و هماهنگی برنامه‌های درمانی است. در نتیجه، مراقبت های بعد از عمل اسلیو به دلیل اهمیت بالای آن در بهبود سریع بیمار و جلوگیری از مشکلات جدی، نیاز به پیگیری دقیق از سوی پزشک دارد.
