چاقی یک بیماری شایع در سراسر جهان می باشد. که با شاخص توده ی بدنی بیشتر از۳۰ مشخص می شود. عمل جراحی اسلیو معده یک روش جدید و موثر جهت کاهش وزن است. در این مقاله از وبلاگ دکتر دارابی به طور کامل با عمل اسلیو آشنا خواهید شد.

انجام عمل جراحی اسلیو از سال ۱۹۹۰ آغاز شد. ابتدا این عمل به صورت باز انجام می گردید، ولی در سال ۱۹۹۹ عمل اسلیو معده به روش لاپاروسکوپی توسط دکتر Ren  و همکارانش انجام گردید.

عمل اسلیو معده در ابتدا به عنوان مرحله ی اول عمل BPD (Bilio pancreatic diversion  ) یا ( Roux en-y gastric Bypass) RYGB در بیماران با ریسک بالا انجام می شد، ولی جراحان به تدریج متوجه شدند که عمل جراحی اسلیو معده می تواند بعنوان یک عمل مستقل سبب درمان‌  چاقی مرضی شود.

عمل جراحی اسلیو معده جزو عمل‌های محدود کننده حجم معده می باشد. در عمل اسلیو معده، حدود ۸۰ درصد حجم معده برداشته می شود که شامل بخش قابل ارتجاع معده وقسمتی از معده می شود که هورمون اشتها را ترشح می کند.

برای آشنایی بیشتر با عمل اسلیو ویدیو زیر را با توضیحات جناب دکتر دارابی حتما تماشا کنید .

برای مشاهده این ویدیو در آپارات اینجا را کلیک کنید

بیمارانی که تحت عمل جراحی اسلیو معده قرارمی گیرند، به دلیل  کوچک شدن  حجم معده و حذف هورمون گرلین (هورمون اشتها) تمایل بسیار کمی به مصرف غذا دارند.

کاهش دراماتیک سایز معده بعد از عمل اسلیو به این معنی است که معده شما حدود نصف فنجان در هر وعده ظرفیت دارد (حداقل در اوایل عمل اسلیو)

در نتیجه ی کاهش حجم غذای مصرفی بعلت محدود شدن حجم معده، میزان کالری دریافتی کاهش می یابد واین تغییرات سبب کاهش وزن بعد از عمل اسلیو معده می شود.

انجام جراحی اسلیو معده علاوه بر کاهش وزن، سبب بهبود در بسیاری از بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت، فشار خون، آپنه خواب، و….. می شود.

عمل جراحی اسلیو معده برای چه کسانی توصیه می شود ؟​

به طور کلی عمل اسلیو به افراد زیر توصیه می شود:

•  افرادی که شاخص توده ی بدنی (BMI)آنها بیشتراز ۴۰ باشد.
• افرادی که شاخص توده ی بدنی (BMI) آنها بیشتر از۳۵ است وبه بیماری‌های همراه چاقی مانند دیابت نوع دو، فشار خون بالا، آپنه خواب، سندرم تخمدان پلی کیستیک، کبدچرب غیرالکلی، هیپرلیپیدمی(چربی خون بالا)، بیماری استاز وریدی، بی اختیاری ادرار، مشکلات شدید مفاصل، سندرم هیپوونتیلاسیون چاقی و کاردیومیوپاتی در زمینه ی چاقی، مبتلا هستند.
• افرادی که شاخص توده ی بدنی(BMI) بیشتراز۳۰ دارند و مبتلا به دیابت وسندرم متابولیک کنترل نشده می باشند.
• افرادی که در دستیابی به کاهش وزن مناسب و پایدار علیرغم تلاش‌های قبلی مانند رژیم غذایی و ورزش موفق نبوده اند.
• فردی که تحت عمل اسلیومعده قرار می گیرد، باید از نظر فیزیکی، تحمل استرس ناشی از عمل جراحی اسلیو راداشته باشد (بعضی بیماری‌ها می توانند ریسک عمل اسلیو معده را خیلی بالا ببرند، مانند مراحل شدید وانتهایی نارسایی قلب و ریه و بیماران سیروزی که هیپرتانسیون پورت دارند و مبتلایان به برخی بدخیمی های فعال وصعب العلاج ).
• عمل جراحی اسلیو معده نیازمند یک تغییر اساسی در شیوه ی زندگی است. و می توانند منجر به استرس و واکنش‌های غیر معمول در افرادی شود که از نظرذهنی و روانی ، آمادگی ندارند، پس افرادی که نگرش صحیح نسبت به عمل جراحی اسلیو، رژیم غذایی، فعالیت بدنی و تغییرات شیوه زندگی بعد ازعمل دارند،  می توانند از عمل اسلیو معده سود ببرند.

عمل جراحی اسلیو معده در چه کسانی نباید انجام شود

1. عدم توانایی تحمل بیهوشی عمومی
2. اختلالات انعقادی غیرقابل کنترل
3. بیماری روانی شدید

در بیماران با مری بارت و ریفلاکس گاستروازوفاژیال شدید، وابستگی به دارو و الکل و مراحل انتهایی نارسایی قلب و ریه، منع نسبی جهت عمل جراحی اسلیو وجود دارد.

خطرات و عوارض عمل اسلیو معده

مانند هر جراحی بزرگ دیگری،عمل جراحی اسلیو معده هم خطرات وعوارض بالقوه ای می تواند داشته باشد. این عوارض عمدتا به دودسته ی عوارض کوتاه مدت وعوارض بلند مدت تقسیم می شوند.

عوارض کوتاه مدت عمل جراحی اسلیو

• خونریزی
• عفونت وآبسته شکمی
• مشکلات تنفسی مانند آمبولی ریه وآتلکتازی
• نشتی از محل برش معده
• آسیب ارگانها واحشای داخل شکمی

عوارض بلند مدت عمل جراحی اسلیو

• سوءتغذیه
• تهوع
• هیپوگلیسمی (افت قند خون)
• ریفلاکس معده به مری(GERD)
• انسداد یا تنگی
• سنگ کیسه صفرا
• احساس سرما
• ریزش مو
• خشکی پوست
• احساس ضعفدر عمل جراحی اسلیو، به ندرت بعضی از عوارض می تواند کشنده باشند.

میزان کاهش وزن بعد از عمل اسلیو معده

عمل جراحی اسلیو می تواند کاهش وزن طولانی مدت ایجاد کند. میزان کاهش وزن بعد از عمل اسلیو معده بستگی به میزان تغییرات عادات و روش زندگی شما دارد. رعایت رژیم غذایی مناسب وانجام ورزش ها و فعالیت های بدنی منظم و مناسب تحت نظر متخصص تغذیه و پزشکی ورزشی از مهم ترین موارد در کاهش وزن مناسب می باشد.

عمل جراحی اسلیو معده می تواند کاهش وزن طولانی مدت ایجاد کند. میزان کاهش وزن بعد از عمل اسلیو معده بستگی به میزان تغییرات عادات و روش زندگی شما دارد.

رعایت رژیم غذایی مناسب وانجام ورزش ها و فعالیت های بدنی منظم و مناسب تحت نظر متخصص تغذیه و پزشکی ورزشی از مهم ترین موارد در کاهش وزن مناسب می باشد.

عمل جراحی اسلیو معده می تواند در طولانی مدت، حدود۷۰ تا ۷۵ درصد از اضافه وزن بیمار را کاهش دهد. یعنی اگر فردی ۵۰ کیلوگرم اضافه وزن داشته باشد بعداز دوسال حدود ۳۵ کیلو گرم وزنش کم می شود.

کاهش وزن بعداز جراحی اسلیو معده از همان روزهای اول شروع می شود وتا ۳ ماه با سرعت بالایی ادامه می یابد وبه تدریج از سرعت کاهش وزن کاسته می شود و حدود یکسال تا یکسال ونیم بعد ازعمل کاهش وزن بیمار متوقف می شود.

بعداز یکسال ونیم از عمل اسلیو معده ممکن است بازگشت ۵ تا ۱۰ کیلو گرمی وزن هم رخ بدهد وسپس وزن بیمار به ثبات برسد.

عمل اسلیو معده چیست؟

اسلیو معده چگونه انجام می شود؟

عمل جراحی اسلیو معده تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. اقدامات احتیاطی قبل از شروع عمل شامل تزریق آنتی بیوتیک وتزریق آنتی کواگوالانت( هپارین) می باشد.

بیمار جوراب ضدآمبولی زیر زانو داشته، بروی تخت عمل که قابلیت تغییر پوزیشن دارد، قرار می گیرد.

در فیلم کوتاه زیر بخشی از تصاویر جراحی اسلیو معده به روش لاپاروسکوپی که بصورت لایو‌ در صفحه اینستاگرام ما پخش شد را مشاهده بفرمایید

می توانید این کلیپ را در کانال آپارات دکتر ستار دارابی مشاهده بفرمایید .

پس از بیهوش شدن بیمار اولین مرحله ورود به شکم و قرار دادن پورتها می باشد. امروزه از گاز دی اکسید کربن جهت تزریق گاز به حفره شکم استفاده می شود که معمولا با استفاده از یک سوزن مخصوص بنام سوزن ورس این کار انجام می شود.

در عمل اسلیو معده جهت ورود به شکم معمولا از ۵ برش کوچک استفاده می شود، که در قسمت بالایی شکم ایجاد می گردد.

از یکی از برش ها، لنزلاپاراسکوپی وارد می شود و داخل حفره شکم قابل دیدن می گردد و سایر وسایل جراحی نیز از طریق پورتهای وارد شده به شکم ، به حفره شکمی وارد می شوند.

عمل اسلیو معده چیست؟

پس از بررسی ابتدایی حفره ی شکم، کبد با یک وسیله ی نگهدارنده، بالا می رود ومعده به خوبی دیده می شود.

در عمل جراحی اسلیو، ابتدا خم بزرگ معده از نزدیکی دریچه پیلور تا زاویه ی اتصال مری به معده ( زاویه هیس) با وسایل مخصوص که سبب بستن عروق و جلوگیری از خونریزی می شوند(مانند لیگاشور و هارمونیک) آزاد می گردد.

سپس لوله ای به قطر حدود۱۲ میلی متر از دهان بیمار توسط همکاران بیهوشی وارد معده می گردد وجراح با استفاده از وسایلی به نام کارتریج های خطی برشی ، بر روی لوله ی تعبیه شده، معده را به صورت آستینی و در امتداد لوله  و خم بزرگ برش می‌دهد.

امروزه در عمل جراحی اسلیو معده، بسیاری از جراحان تمایل به برقراری اتصالات قبلی بین معده و امنتوم( چربی‌های متصل به معده) یا فاشیا دارند. برقراری این اتصالات در جلو گیری از چرخش معده و خونریزی  از محل برش معده ، می تواند مفید باشد.

در مرحله ی بعد، معده ی اسلیو شده با استفاده از مایع آبی رنگ (متیلن بلو) یا هوا از نظر نشتی بررسی می شود.

در صورت منفی بودن این تست و اطمینان از عدم وجود خونریزی، درن شکمی جهت تخلیه ی ترشحات احتمالی و انجام تست نشتی در روز بعد از عمل تعبیه می شود و پس از خارج کردن پورتها، جدار شکم در محل برش‌ها بخیه می شود.

ترخیص از بیمارستان بعداز عمل اسلیو معده

در روز اول بعد از جراحی اسلیو معده، بیماران تحت بررسی از نظر وجود نشتی (لیک) توسط ماده ی آبی رنگ متیلن بلو قرار می گیرند. بطوریکه حدود یک لیوان ماده ی رقیق شده، توسط بیمار خورده می شود و وجود نشتی از طریق درن شکمی کنترل می شود.

برخی از جراحان از روش‌های رادیولوژیک، مانند بلع گاسترو گرافین استفاده می کنند.

بعضی از بیماران پس از انجام عمل جراحی اسلیومعده، دچار حالت تهوع می شوند. که علت اصلی آن ادم در معده ی باریک ایجاد شده می باشد واین حالت تهوع معمولا در چند روز اول بعد از عمل اسلیو از بین می رود. وجود تهوع منعی جهت ترخیص بیماران از بیمارستان نمی باشد.

بیمارانی که تحت عمل جراحی اسلیومعده قرار گرفته اند، درصورتیکه علائم حیاتی پایدار داشته باشند، ترشحات درن شکمی کم باشد و تست نشتی منفی باشد، و درد بیمار قابل کنترل با مسکن ها ی خوراکی وشیاف باشد، روز بعد از عمل جراحی قابل ترخیص از بیمارستان می باشند.

بیماران اسلیو شده که از بیمارستان ترخیص می شوند، در طی روزهای اول باید نکات زیر را رعایت کنند:

• تحرک کافی داشته باشند(توصیه ی ما، راه رفتن حدود ۱۰ دقیقه در هر ساعت می باشد)
• مایعات صاف با حجم روزانه حدود ۳ لیتر مصرف کنند. (شامل ۲ لیترآب و یک لیتر مایعات صاف رقیق شده مانند دوغ، شیر کم چرب، ماست کم چرب رقیق شده، (آب گوشت و آب مرغ و….)
• جوراب ضدآمبولی حداقل سه هفته استفاده شود.
• آمپول هپارین بصورت زیر جلدی، هر ۱۲ ساعت و به مدت یک هفته تزریق شود.
• در صورت بروز درد از مسکن های خوراکی یا شیاف استقاده شوند.
• سایر داروها طبق دستور پزشک معالج استفاده شوند.
• طی هفته ی اول بعد از عمل جهت ویزیت به کلینیک مراجعه کنند.
• در صورت بروز تب، تنگی نفس، دردشکم غیر معمول، عدم تحمل مایعات و عدم احساس بهبودی و…. به اورژانس بیمارستانی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند مراجعه کنند.

در این مقاله به طور کامل درباره عمل اسلیو معده صحبت کردیم. می توانید از بخش نظرات سوال خود را مطرح کنید

در جراحی اسلیو معده کاهش قابل توجه ظرفیت معده و ایجاد محدودیت در میزان غذای مصرفی فرد صورت می گیرد. در این نوع جراحی 80 درصد از بخش قابل ارتجاع معده شامل قسمتی از معده که هورمون اشتها را ترشح می کند جدا و از بدن خارج می شود. بیمارانی که تحت عمل جراحی اسلیو معده قرار می گیرند به دلیل کوچک شدن حجم معده و حذف هورمون گرلین ، تمایل بسیار کمی به مصرف غذا داشته و حتی در صورت تمایل، توان مصرف بیش از حد غذا را ندارند. جراحی اسلیو معده تا ماه سوم 33% ، تا ماه ششم 50% ، تا سال اول 65% و تا هیجده ماه بعد از عمل حدود 70% اضافه وزن بیمار را کاهش میدهد.

مزایای اسلیو معده:

الف) اسلیو معده از نظر تکنیک جراحی نسبت به عمل بای پس ساده تر است و طول مدت عمل کمتر از عملهای ترکیبی است .

ب) در بیماران با بیماری التهابی روده مثل کرون و کولیت اولسروز و بیماران با سابقه لاپاراتومی (عمل جراجی باز قبلی شکم) و بیمارانی که نیاز به اندوسکوپی دوره ای دارند ، اسلیو معده ارجح است.

ج)جراحی اسلیو معده گاها در بعضی بیماران بسیار چاق که حین عمل انجام اعمالی مانند بای پس معده دشوار است ،می تواند بعنوان عمل مرحله اول انجام شود تا پس از کاهش وزن نسبی ، مدتی بعد عمل نهایی برای بیمار انجام شود.

د) در بیمارانی که نیاز به مصرف بعضی داروها مثل وارفارین و…. دارند عمل اسلیو مناسب است .

معایب اسلیو:

الف ) عمل جراحی اسلیو در افراد ریزه خوار و شیرینی خوار ، مناسب نیست .

ب) میزان عود اسلیو و بازگشت وزن ، نسبت به بای پس بیشتر است.

ج) در بیماران مبتلا به ریفلاکس معده و مری ، اسلیو سبب تشدید ریفلاکس می شود.

د) میزان کاهش اضافه وزن در عمل اسلیو نسبت به بای پس کمتر است.

ه) تاثیر عمل جراحی اسلیو در بهبود دیابت و بیماری های متابولیک کمتر از بای پس است.

و) در عمل اسلیو با توجه به برداشته شدن حجم زیادی از معده ، قابلیت بازگشت به آناتومی نرمال وجود ندارد.

بای پس کلاسیک معده

جراحی بای پس کلاسیک روش استاندارد طلایی در بین اعمال جراحی چاقی در سرتاسر دنیا شناخته می شود.
در این روش که ترکیبی از اعمال محدود کننده و سوءجذبی می باشد حجم معده تا حد 20 تا 30 سی سی کاهش می یابد و قسمتی از روده نیز از سیستم جذبی خارج می شود و در نتیجه جذب غذا نیز کاهش می یابد.

مزایای بای پس کلاسیک معده :

الف) در این روش بیمار بیش از%90 اضافه وزن خود را طی دو سال از دست می دهد و میزان عود چاقی کمتر از 5% است.
ب) در افراد ریزه خوار و شیرینی خوار از عمل هایی مانند اسلیو تاثیر بیشتری دارد.
ج) میزان بازگشت وزن در بای پس کلاسیک کمتر از اسلیو معده است.
د) در بیمارانی که ریفلاکس معده به مری دارند روش انتخابی بای پس کلاسیک معده است .
ه) دراین عمل قابلیت برگشت به آناتومی نرمال با عمل جراحی مجدد وجود دارد.
و) در بیماران دیابتی بای پس کلاسیک موجب بهبودی بالای دیابت نوع دو می شود.

 معایب بای پس کلاسیک معده :

از نظر تکنیکال از عمل AGB  و LSG مشکل تر است و می تواند در بلند مدت کمبود ویتامین و مواد مینرال خصوصاً vit b12  ، iron ، ca ، طول مدت بستری بیشتر در بیمارستان ، نیاز به پایبندی به توصیه های تغذیه ای ، دریافت مکمل و ویتامین مینرال و انجام فالو آپ

برای مشاهده این ویدیو در کانال آپارات دکتر دارابی اینجا را کلیک کنید

نتیجه‌گیری

بای پس معده یک روش مؤثر برای کاهش وزن و بهبود بیماری‌های مرتبط با چاقی است، اما نیاز به تعهد جدی به تغییرات سبک زندگی و پیگیری مداوم دارد. تصمیم برای انجام این جراحی باید با مشاوره پزشک متخصص و بررسی دقیق شرایط فردی گرفته شود.

در روش حلقه معده ،حجم قسمت فوقانی معده کم می‌شود و با خوردن مقدار کمی غذا معده پر می شود

و در صورت ادامه تغذیه ، باعث استفراغ بیمار می‌شود. در این روش یک حلقه قابل تنظیم از جنس سیلیکون

کمی پایین تر از محل اتصال مری به معده تعبیه می شود و یک مخزن جهت تنظیمات بعدی زیر پوست جدار شکم تعبیه می شود

که از طریق تزریق آب مقطر به داخل این مخزن و یا کشیدن آب داخل حلقه ، حجم حلقه و در نتیجه میزان غذای ورودی کنترل می شود

از معایب اصلی روش حلقه معده :

الف ) میزان کاهش وزن کم تر نسبت به روش های دیگر جراحی چاقی

ب) عدم پاسخ مناسب برای افراد شیرینی خور و ریزه خور

ج) امکان آسیب به جدار معده، عفونت، پاره شدن پمپ و جابجایی حلقه

د) امکان ایجاد فتق دیافراگم و وارد شدن بخشی از معده به داخل قفسه سینه و ایجاد درد هنگام خوردن غذا و ایجاد ریفلاکس

در روش مینی بای پاس  (Mini Gastric Bypass) قسمتی از معده ابتدا به صورت پاوچ با حجم حدود 100 سی سی ساخته می شود و سپس  ، معده کوچک شده به ۱۵۰ تا ۲۰۰ سانتی متری  ابتدای روده باریک متصل میشود. این کار سبب ایجاد محدودیت در دریافت غذا و همچنین موجب جذب کمتر کالری می شود. ولی احتمال ریفلاکس صفراوی در مینی بای پس معده بیشتر از بای پس کلاسیک است . مینی بای پس معده از موثر ترین روش های درمان چاقی در مبتلایان به چاقی و عوارض آن نظیر دیابت ، آپنه خواب ، کبد چرب و … است.

مزایای مینی بای پس :

الف ) کاهش وزن مناسب : مینی بای پس معده از بالاترین میزان کاهش وزن در بین اعمال جراحی چاقی برخوردار است.

ب) میزان بازگشت وزن پایین : میزان عود چاقی در مینی بای پس معده کمتر از روشهای دیگر مثل اسلیو معده می باشد.

ج) مینی بای پس معده جزء اعمال جراحی برگشت پذیر می باشد.

د) تاثیر حداکثری بر بهبود بیماریهای همراه چاقی نظیر دیابت ، فشارخون و….

معایب مینی بای پس:

الف) عوارض تغذیه ای و سوء جذبی بیشتر نسبت به سایر روشهای جراحی چاقی.

ب) نیاز بیشتر به پیگیریهای دقیق بعد از عمل و مصرف مکمل ها.

ج) احتمال ریفلاکس صفراوی در مینی بای پس معده از بای پس کلاسیک و اسلیو بیشتر است.